Մարտի 1-ին մեզ բոլորիս գնդակահարեցին…
Եվ այդ ներքին թշնամու կատարած չարագործության դեմն առնող չկա: Մարտի մեկը ինձ համար սև օր է՝ ամոթի օր և ցավալին այն է, որ այն մարդիկ ովքեր մասնակից են եղել մարտի մեկի արյունոտ այդ ոճրագործությանը, այսօր նրանք էլ են խոսում մարտի մեկը «դատապարտելու» մասին՝ մտածելով, որ իրենց կաշիները այդ ձևով կարելի է փրկել: Երբ թիկունքդ խախուտ է, իսկ գարնան առաջին օրը՝ մնաց սևով սպիտակի վրա… Ամեն Հայ պետք է իր սեփական հողի վրա ապրի ու զգա, որ իր թիկունքում պետություն ունի… թիկունքս խախուտ է… Զոհերի հիշատակն անարգվել են նրանք, ովքեր պահանջատեր լինելու փոխարեն երկխոսել են արյամբ իշխանությունը ապօրինաբար զավթած խմբավորման հետ, խմել են այդ իշխանության հարատևման կենացը, առաջ վազելով՝ սեղմել արյունոտ ձեռքերը… Երանի մարտի մեկը մեզ համար գարնան առաջին օր լիներ:
Մարտի մեկը ինձ համար սև օր է, ամոթի օր… Ու այդպես էլ ցավ ու հիսթափություններ ապրող ժողովրդիս համար դաս չեղավ այս օրերը ու ցավոք մենք նույն սխալները շատ հաճախ կրկնելով պատմությունը կրկնել ենք տալիս, ապրում ցավի ու հիասթափությունների կրկնօրինակումներն ու նորովի մատուցում այն մեր սերունդներին… Մարտի 1-ի զոհերի հիշատակը պետք է հարգել և ոչ թե շահարկել ու քաղաքական դիվիդենտներ հավաքել… Մարտի 1-ը համազգային դժբախտության օր է:
Ու այսօր մարտի 1-ի դեպքերը մնում են չպարզաբանված, մարտի 1-ի դեպքերը չեն բացահայտվելու քանի դեռ այս իշխանությունն է ղեկավարում երկրում տեղի ունեցող դատական, իրավական, երկրի շահերի, ոչ փոփոխվող համակարգերի… Եվ ուզում եմ, որ այդ օրը դուրս գանք ասել-խոսելու գրառումային վիճակներից և գործողություններով վերջապես բովանդակություն հաղորդենք մեր գրածին ու ասածին: Մենք անընդհատ պատճառների մասին ենք խոսում, բայց ոչ մի կերպ չի հաջողվում մեզ իրավական և քաղաքական գնահատական տալ այդ ոճրագործությանը:
Հույս չունեմ, որ մարտի 1-ի խնդիրը լուծում կստանա, նորից կհավաքվի ժողովուրդը, կվերածվի կուսակցական բամբասանքավերլուծաբանական մի միջոցառման: Էքսկուրսիա կկատարենք Երևանի կենտրոնական փողոցներով, կտեսնենք ինչ նոր շենքեր ու զվարճանքի վայրեր են կառուցել մեր օլիգարխները, մտքներումս մի լավ կհայհոյենք, կվերադառնանք ելման կետին, կցվրվենք մեր տներով: Կմոռանանք մի ամբողջ տարի, մինչև կգա հաջորդ տարվա մարտի մեկը…
և այդպես շարունակ: Ցավալին այն է, որ այն մարդիկ ովքեր մասնակից են եղել մարտի մեկի արյունոտ այդ ոճրագործությանը, այսօր նրանք էլ են խոսում մարտի 1-ի «դատապարտելու» մասին՝ մտածելով, որ իրենց կաշիները այդ ձևով կարելի է փրկել: Քանի դեռ սեր և միաբանություն, ազգային արժանապատվության գիտակցություն չկա և նաև պետական մտածողություն չունեն, մեր քաղաքական և կուսակցական գործիչները՝ մարտի 1-ը չի բացահայտվելու: Ու այդպես շատ հարցեր կմնան չբացահայտված: Աստված տա ես իմ վերլուծությունների մեջ սխալված լինեմ:
Հեղինակ ̀ Արթուր Հայրապետյան
Այս նյութը դիտել են - 1324 անգամ