2016-05-19 09:39:00
Գրիշա Բալասանյան
Դավիթ Բանուչյան
4 հոգանոց ընտանիքը՝ երեխան, նրա ծնողներն ու տատը, ապրում են Վայոց ձորի մարզի Գլաձոր գյուղում: Տան միակ աշխատողը փոքրիկ Սամվելի հայրն է՝ 26-ամյա Հայկը: Նա Եղեգնաձոր քաղաքի ավտոլվացման կետում է աշխատում: Տիկին Մարինեն պատմեց, որ եթե աշխատանք է լինում, տղան տուն է գալիս 1000-2000 դրամով: Հայկի մայրն ու կինը անհամբերությամբ օրվա կեսին զանգահարում են Հայկին` տեղեկանալու՝ արդյոք գործ եղել է: Բացասական պատասխանն արդեն հուշում է, որ Հայկը տուն է գալու առանց ուտելիքի:
«3 օր առաջ, որ գայիք մեր տուն ոչ մի բան չկար ուտելու: 2 ձու եմ տարել խանութ, 2 յոգուրտի հետ փոխել բերել եմ, որ երեխեն ուտի: Մենք մինչև երեկո դիմացանք` մինչև տղաս մի բան պարտքով բերեց, կերանք: Գյուղի խանութներն արդեն նիսյա ապրանք չեն տալիս, Եղեգնաձորից է տղաս նիսյա ապրանք բերում: Բայց նրանք էլ արդեն չեն տալիս, գիտեն, որ եկամուտ չունենք, դժվարությամբ ենք պարտքը փակելու»,-ասում է Մարինեն և ժպիտով խեղդում հուզմունքը:
Սամվելը մեկ տարի առաջ օրական մեկ լիտր կովի կաթ էր խմում: Այժմ, թեև պահանջը մեծացել է, սակայն կաթն է քչացել: Կաթի պարտքը կուտակվել է այնքան, որ համագյուղացին այլևս հրաժարվել է այն վաճառել: Այժմ կես լիտր են գնում՝ օրական 150 դրամի, որպեսզի Սամվելը խմի ու հանգիստ քնի:
Կնոջ դեմքն անմիջապես փոխվեց, երբ պատմում էր, թե ինչ լավ են ապրել 8-9 տարի առաջ: Այդ ժամանակ ամուսինը Ռուսաստանում կայուն աշխատանք է ունեցել, գումար է ուղարկել տուն: Բայց հետո ամեն ինչ փոխվել է: Առողջական վիճակը վատացել է ու չի կարողացել աշխատել, ինչի պատճառով էլ ընտանիքը հայտնվել է պարտքերի տակ՝ ծանր վիճակում:
«3 օր առաջ տղաս գլուխը վերցրել էր ափերի մեջ ու նստել էր դռան դիմաց: Պարտքով ուտելիք էր ուզել խանութից, չէին տվել: Չկարողացա տեսնել երեխուս վիճակը ու թոռիս վերցրեցի դուրս եկա տնից: Բայց որպես ծնող ինչքա՞ն աչքերս փախցնեմ երեխուս դեմքից, ինչքան քոռ ձևանամ, ոչ մի բան չլսեմ»,-ասում է Մ. Ստեփանյանը:
Հայկը հերթագրվել է տարածքային զինկոմիսարիատում, որպեսզի անցնի պայմանագրային ծառայության:
Տիկին Մարինեն ասում է, որ պարտքեր շատ ունեն, այդ թվում՝ մի քանի վարկեր: Խոստովանում է, որ դրանց մի մասը գոյացել է որդու միամտության պատճառով: Օրինակ՝ տարիներ առաջ վարկ են վերցրել, որ անասուն գնեն, տնտեսություն հիմնեն, բայց որդու ընկերները խաբել են նրան, գումարը իբր մի քանի օրով պարտքով վերցրել են ու անհետացել: Հեռուստացույց չեն ունեցել, ապառիկով նաև փոքր հեռուստացույց են գնել: Հետո հասկացել են, որ այլևս ի վիճակի չեն վճարել վարկերը, իսկ այդ ընթացքում տույժ-տուգանքներով 700 հազար դրամ վարկը դարձել է 3 միլիոն:
«Որ ներս մտաք, ինձ թվաց բանկից են եկել, որ մեր տունը վերցնեն, ոտներս դողում էր»,-ասում է Մարինեն և նորից շարունակում ներկայացնել իր ընտանիքի պատմությունը:
Հարցնում եմ, որտեղից է գոյանում ընտանիքի եկամուտը, նա պատասխանում է՝ որդու ոչ մշտական 1000-2000 դրամ աշխատավարձից, իսկ հարսը՝ Մերին ավելացնում է. «Մեկ էլ 5 հատ հավից»:
«Խեղճ հավեր, իրանք էլ են սոված մնում, կեր չունեն, 3 օր ա կեր չենք տվել, որ գոնե ձու ածեն»,-հարսի խոսքը շարունակում է Մարինեն և, հայացքը գցելով թոռան կողմը, նշում, որ չեն հիշում, թե Սամվելին վերջին անգամ երբ հագուստ ու կոշիկ գնել: Այդ հարցը հարևաններն են լուծում:
«Այնպես չի, որ չեմ ուզում աշխատեմ: Հողի վրա աշխատում եմ, սեզոնին դա լինում է իմ եկամուտը, որ մեկը գա, մի բան ուզի 100-200 դրամով ծախեմ, երեխուն մի բան առնեմ: Մի տեղ աշխատեցի, առողջությունս չներեց, թունավոր զոբ ունեմ, դուրս եկա: Որտեղ ուզում եմ աշխատեմ, որ իմանում են՝ զոբ ունեմ վախենում են, չեն վերցնում: Մտածում են իրենց տարածքում ինձ մի բան կլինի: Ասում են՝ արի գումարով շիթիլ արա, բայց վախենում եմ գնամ գլուխս պտտվի ընկնեմ, խայտառակ լինեմ: Երևի չեմ սնվում դրանից է գլխապտույտ է լինում»,-ասում է Մարինե Ստեփանյանը:
Ընտանիքը թեև կարիքավոր է, սակայն նպաստ չի ստանում: Պատմեցին, որ իրենց տան վրա հաշվառվել են նաև ամուսնու ազգականները, ու թեև նրանք այնտեղ չեն բնակվում, սակայն սոցիալական բաժնի աշխատողներն ասում են, որ միայն հաշվառված լինելու փաստը բավական է, որ ընտանիքը նպաստ չստանա. «Բալերը չի հերիքում»:
Հայկի կինը՝ Մերի Ասատրյանը, ով շուտով երկրորդ երեխան կունենա, ասում էր, որ գինեկոլոգի մոտ խորհրդատվության է գնացել: Բժիշկը զննել է և ասել, որ թերսնումից պտուղը լավ չի աճում:
Մերին պատմեց, որ ամուսինը ցանկանում է ավտոլվացման կետից դուրս գալ և այլ աշխատանք գտնել, սակայն չի կարողանում: Նրա ասելով՝ ձմռանն իրենց վառելափայտը վերջացել է, Հայկը իր գործատուին խնդրել է վառելափայտ տա, որպեսզի երեխան չմրսի: Վառելափայտը գումարով տրամադրվել է ընտանիքին և մինչև հիմա չեն կարողանում այդ պարտքը վճարել: «Հիմա էլ չի թողնում Հայկին, որ գործից դուրս գա, ասում ա՝ մինչև չվճարես չես գնա ոչ մի տեղ»,-ասում է Մերին:
Այս նյութը դիտել են - 1505 անգամ